Ba thời kỳ hiện thân và phổ độ

Theo giáo lý Cao Đài thì từ thời tạo thiên lập địa tới nay có 3 lần Thượng đế phân thân giáng trần lập Đạo:
Nhứt kỳ Phổ Độ
Đức Nhiên Đăng Cổ Phật mở Phật giáo ở Ấn Độ tương ứng thời vua Hiên Viên Huỳnh Đế bên Tàu.
Đức Thái Thượng Đạo Tổ mở Tiên giáo ở Trung Hoa.
Vua Phục Hy khởi đầu Nho giáo ở Trung Hoa.
Thánh Moise mở Do Thái giáo ở nước Do Thái.
Nhị kỳ Phổ Độ
Đức Phật Thích Ca giáng sinh ở Ấn Độ, chấn hưng Phật giáo thời Nhứt Kỳ Phổ Độ, mở ra Thích giáo với một giáo lý rất phong phú, thiết thực để giải khổ nhân sinh.
Đức Thái Thượng Đạo Tổ giáng sinh ở Trung Hoa là Lão Tử, mở ra Lão giáo hay Đạo giáo để chấn hưng Tiên giáo.
Đức Khổng Tử giáng sinh ở Trung Hoa, mở ra Khổng giáo để chấn hưng Nho giáo.
Đức Chúa Jesus Christ giáng sinh ở nước Do Thái, mở ra Thiên Chúa giáo để chấn hưng Thánh Giáo.

Tam Kỳ Phổ Độ
Thời kỳ này Đức Chí-Tôn không giao chính giáo cho tay phàm nữa mà chính mình Thầy giáng trần lập đạo bằng huyền cơ diệu bút. Trong thời kỳ này còn có:
Đức Quán Thế Âm Bồ Tát (Thích giáo).
Đức Lý Thái Bạch (Đạo giáo, đồng thời cũng giữ luôn phẩm Giáo tông nhưng thuộc về vô vi, còn Ngài Thượng Trung Nhựt tức Lê Văn Trung giữ phẩm vị Quyền Giáo Tông phần hữu hình)
Đức Quan Thánh Đế Quân (Nho giáo).
là Tam trấn oai nghiêm, thay mặt cho Tam Giáo trong việc hành chính đạo. Ba vị này không giáng sinh như trước, chỉ dùng cơ bút giáo đạo. Đọc thêm!

Đại Đạo Cao Đài hiệp nhất

Chẳng quản đồng tông mới một nhà,
Cùng nhau một Đạo tức một Cha
Nghĩa nhân đành gởi thân trăm tuổi
Dạy lẫn cho nhau đặng chữ Hòa.
Hoặc:
Từ đây nòi giống chẳng chia ba,
Thầy hiệp các con lại một nhà.
Nam Bắc cùng rồi ra ngoại quốc,
Chủ quyền chơn đạo một mình ta.

Phân hóa nội bộ
Thực ra, mâu thuẫn đã xuất hiện từ những ngày đầu tiên, khi ông Ngô Minh Chiêu từ chối ngôi Giáo Tông, tách ra và lập nên phái Chiếu Minh để theo đường tu tịnh luyện, nội bộ Cao Đài bắt đầu bị chia cắt. Từ đó, những chức sắc cao cấp, vốn có những quan điểm bất đồng trong việc hành Đạo cũng bắt đầu tách ra riêng để "thể hiện bản lĩnh của mình".
Trong vấn đề phân hóa, có 1 yếu tố nữa dẫn đến việc này đó là chính quyền Pháp vì sợ sự phát triển mạnh mẽ, quá nhanh của Đạo Cao Đài có thể sẽ gây bất lợi cho việc đô hộ Việt Nam. Vì thế mà chính quyền Pháp đã dùng đến những thủ đoạn là dụ dỗ, đe dọa về sự an toàn của các con em lưu học sinh tại Pháp có thân nhân là chức sắc cao cấp trong tổ chức hành chánh Đạo.
Vì thế mà các chức sắc cao cấp có thỉnh cầu Thánh Ý của ơn trên về việc lập lập chi phái để che mắt người Pháp về sự chia rẽ của Đạo Cao Đài, để tạo nên sự an toàn cho các lưu học sinh và cho người Pháp cảm thấy rằng Đạo Cao Đài không có gì ghê gớm, cũng dễ dàng bị bọn họ chia cắt. Đọc thêm!